Om de samenhang in de veiligheid, hulp en ondersteuning te verbeteren, is het heel belangrijk dat organisaties systematisch resultaten en knelpunten in beeld brengen. En dat ze binnen het lokale netwerk de samenhang en resultaten gezamenlijk evalueren en waar nodig de kwaliteit verbeteren en/of borgen. De Zorg en ondersteuning Evaluatie Tool (ZET) van TSD stelt gemeenten en samenwerkingspartners in staat om zelf een netwerkevaluatie uit te voeren.
Verwachtingen van TSD
Hulp en ondersteuning zijn gericht op het behalen van effecten.
Per casus wordt systematisch geëvalueerd of de doelen, met de gewenste effecten zijn behaald.
Bij evaluatie van de hulp en ondersteuning is vastgesteld of de veiligheidsrisico’s/ontwikkelingsbedreigingen voor de gezinsleden zijn verminderd en of de directe veiligheid (nog steeds) is hersteld.
De instelling voert systematisch kwaliteitsmanagement uit.
De instelling evalueert en verbetert waar nodig de resultaten/effecten van de hulp en ondersteuning in relatie tot de gestelde doelen en beoogde effecten.
Het lokale netwerk voert samen systematisch kwaliteitsmanagement uit.
Het lokale netwerk evalueert samen resultaten, het effect en de samenhang van de hulp en ondersteuning.
Evaluaties op casusniveau over de voortgang van de uitvoering van het hulpverleningsplan en de gestelde doelen, waaronder het herstel van de veiligheid, heeft TSD in veel gemeenten gezien. Die evaluaties vinden plaats in een overleg waarbij gezin, betrokken professionals en sociaal netwerk aanwezig zijn.
'De gesprekken zijn prettig en bij het overleg zijn telkens dezelfde hulpverleners. Iedereen kan zijn/haar woordje doen en er wordt naar elkaar geluisterd. Men kan vragen stellen en er wordt direct op gereageerd’.
Vormen van overleg die TSD tegenkwam in dit onderzoek: Rondetafeloverleg (RTO), Multidisciplinair overleg (MDO), Familienetwerkberaad en Groot overleg.
'Ik heb het idee dat iedereen goed samenwerkt. De hulp aan ons wordt regelmatig besproken. Binnenkort is er weer een overleg op school met alle partijen’.
Tijdens de monitoringsmomenten van Veilig Thuis wordt met gezin en regisseur gereflecteerd op de voortgang van het herstel van veiligheid. De medewerker/regisseur van het wijkteam gaat samen met de Veilig Thuis-medewerker bij het gezin op bezoek om te onderzoeken of de veiligheid is hersteld of juist niet.
Op casusniveau wordt de voortgang van de uitvoering van het hulpverleningsplan en de doelen (waaronder het herstel van de veiligheid) niet of onvoldoende geëvalueerd:
Niet alle professionals die hulp in het gezin bieden, worden betrokken bij de evaluatie van de casus.
Professionals van zorgaanbieders evalueren alleen hun eigen hulp in relatie tot de doelen waar zij zelf aan werken met het gezin(-slid). Maar ze evalueren niet of onvoldoende samen met andere hulpinstanties wat de hulp in zijn geheel heeft bijgedragen aan het duurzaam helpen van het gezin en het blijvende herstel van veiligheid.
De uitkomst van de (tussen)evaluatie wordt niet vastgelegd in het hulpverleningsplan, waarna ook de doelen niet worden bijgesteld of bij een positief resultaat niet worden geborgd.
Casussen waar een indicatie of beschikking voor is afgegeven, worden slechts op financiële verantwoording geëvalueerd en niet altijd op doelmatigheid en effectiviteit: Heeft de hulp die vanuit de indicatie is geboden bijgedragen aan het behalen van de doelen die voor het gezin zijn gesteld, waaronder het herstel van de veiligheid?
Evaluaties van instellingen gaan niet of te weinig in op hun bijdrage of positie in het lokale netwerk. Instellingen evalueren met name het functioneren van hun eigen werkwijze. Het is nodig om ook te evalueren over hoe de werkwijze van de instelling past binnen het sociaal domein.
De evaluatie op het niveau van het lokale netwerk heeft vooral een informeel karakter en gaat over de samenwerking. De evaluatie gaat minder of zelfs niet over de (gezamenlijke) resultaten, effectiviteit en samenhang van hulp en ondersteuning die het lokale netwerk biedt. TSD heeft samen met Integraal Werken in de Wijk een Zorg en ondersteuning Evaluatie Tool ontwikkeld. Deze tool is gebaseerd op de toetsingskaders van TSD en stelt gemeenten en samenwerkingspartners in staat om zelf een evaluatie uit te voeren. De uitkomsten van zo’n evaluatie kunnen worden gebruikt voor duurzame verbeteringen en aanpassingen van de (samenwerkings)afspraken of het aanbod. Maar ook om te onderzoeken of het zorglandschap dat het lokale netwerk kan inzetten dekkend is voor de hulp- en ondersteuningsbehoeften van de inwoners.
Voorbeelden uit de praktijk hoe dit mogelijk kan, zijn het beleggen van netwerklunches, visietafels, overlegtafels en netwerkbijeenkomsten.
